Энэтхэг, ХП, Дарамсала - Цаг агаар тогтуун сайхан энэ өглөө Дээрхийн Гэгээнтэн Далай Лам Бат оршил өргөх ёслолд оролцохоор Зүглаг Хан Дуганы зүг морилов. Өнөөдрийн Бат оршил өргөх ёслолыг Тоепа холбоо болон Энэтхэгийн Уттараканд, Кайлаш хайрхан болон Манасаровар нуур оршдог Непал улстай хил залгадаг Төвөдийн бүс нутгийн Пүран үндэстний төлөөлөл зохион байгуулсан юм.
Уламжлалын дагуу Дээрхийн Гэгээнтэнд ‘Чэма Чанпү’ өргөн хүндэтгэлтэйгээр угтан авлаа. Дээрхийн Гэгээнтэн уламжлалт хувцасаар гоёсон дуучид, бүжигчидын дуу бүжгийн өргөлийг таалан хэсэг зуур саатаад цугласан олны зүг мэндчилсээр Зүглаг Хан дуганд залрав.
Бат Оршил өргөх ёслолыг Лин ринбочэ тэргүүлж Бурхан Багшийн залбирал магтаалыг уншин эхлүүлэв. Дулшиг ринбочэгийн хойд дүр болон Сэра-Мэ хийдийн хамба лам, Намжал дацангийн ловон, Лосалин болон Таванг хийдийн хамба лам нар Лин ринбочэгийн баруун зүүн талд заларсан байлаа.
Ингээд Цагаан Дарь Эх бурханы үүднээс Дээрхийн Гэгээнтэнд Бат оршил өргөх ёслол эхэллээ. Энэ бол Лин ринбочэ тэргүүтэй лам хуврагуудын долоо хоногийн турш үйлдсэн бэлтгэл бүтээлийн үр шим байлаа. Уг бэлтгэл номонд ‘Цогт дээдэс багшийн минь өлмийн лянхуа батжих болтугай’ хэмээх залбирал ерөөлийг олонтоо өргөх тэргүүтэй уншлага мөн багтсан байна.
Лам хуврагууд залбирал ерөөл уншихтай зэрэгцэн Тоепа холбоо болон Пүран үндэстний төлөөлөлүүд нандин шүтээнүүд тэргүүтэй өргөлийн эд зүйлс барин урт цуваа үүсгэн зогсож эхлэв.
Бат оршил өргөх ёслол үргэлжилэн Лин ринбочэ Дээрхийн Гэгээнтэнд даллагын сум өргөхөд Дээрхийн Гэгээнтэн болгоов. Цаашлаад таван өнгийн утас уясан очирыг өргөн барихад Дээрхийн Гэгээнтэн өөрийн зүрхэнд барихтай зэрэгцэн сунтагийн утсыг өнөөдрийн Бат оршил өргөх ёслолыг тэргүүлж буй лам хуврагуудад дамжуулсан ба энэ нь урт насны тарнийн хүчийг Дээрхийн Гэгээнтэнд өргөж буйн билэгдэл ажээ.
Дээрхийн Гэгээнтний 1970 онд туурвисан Төвөдийг сахин хамгаалагч номын сахиусуудын магтаалыг уншлаа. Үүний дараа хамаг амьтны тус амгалангийн тулд өнө удаан залрахыг хүсэн Дээрхийн Гэгээнтэнд мандал өргөв.
Лин ринбочэ суудлаасаа дахин босч Дээрхийн Гэгээнтэнд гурвантаа мөргөөд мандал өргөсөн бөгөөд үргэлжлүүлэн бурхан, судар, суврага, насны бумба, язгуурын таван бурхадын лагшин, зарлиг, таалалын шүтээн, насны рашаан, насны үрэл, хаан төрийн долоон эрдэнэ, өлзийт найман тахил зэргийг Дээрхийн Гэгээнтэнд өргөн барив.
Өргөлийн эд зүйлс барьсан сүсэгтэн олны төлөөлөл сэнтийн урдуур өнгөрөхтэй зэрэгцэн урд эгнээнд заларсан лам хуврагууд болон өнөөдрийн Бат оршил өргөх ёслолыг зохион байгуулагчдын төлөөлөл Дээрхийн Гэгээнтнээс адис хүртэцгээсэн юм. Төгсгөлд нь цал буурал үстэй хөгшид Дээрхийн Гэгээнтэнд хүндэтгэл үзүүлэн өнгөрөв.
Үүний дараа сүсэгтэн олны эмэгтэй төлөөлөл Дээрхийн Гэгээнтэнд дуун өргөл өргөсөн юм.
Бат оршил өргөх ёслолын төгсгөлд Дээрхийн Гэгээнтэнд талархалын мандал өргөн ‘Шашин бадрахуйн ерөөл’, ‘Үнэний хүч’ болон ‘Самандабадрагын ерөөл’ тэргүүтнийг уншив.
Дээрхийн Гэгээнтэн цугласан олонд хандан:
“Өнөөдрийн Бат Оршил өргөх ёслол чин сүсэг, бат итгэлээр эхнээсээ адаг хүртлээ маш сайхан болж өндөрлөж байна. Амьтны тусыг үргэлжлүүлэн бүтээхийн тулд би 100 гаруй наслах болно.”
“Энэ цагт бурханы шашин доройтож буй хэдий ч бурханы шашныг түгээн дэлгэрүүлэх маш олон зохилдох шалтгаан нөхцөл надад бүрдсэн билээ. Өнөөдөр бурханы шашин урд өмнө нь огт дэлгэрч байгаагүй нутаг орны хүмүүс, нэн ялангуяа шинжлэх ухааны эрдэмтэд бурханы шашны сэтгэл судлалыг ихэд сонирхон судалж байна.”
“Шашин шүтдэг эс шүтдэг эсэхээс үл хамааран маш олон хүмүүс дэлхийн энх тайван бол бидний өөрсдийн дотоод сэтгэлийн амар амгалангаас эхлэлтэй гэдгийг ойлгосон байна. Энэ үүднээс би:
Эрдэнэт дээдийн ном дэлгэрээгүй газар,
Дэлгэрсэн ч доройтсон нутагт
Агуу их энэрэлээр амьтдын тус,
Амгалангийн тулд улам дэлгэрэх болтугай
хэмээн залбирдаг.
“Энэ дашрамд би та бүхнийг өндөр ёс суртахуунтай байж дотоод сэтгэлийн амар амгаланг хөгжүүлэн бусдын тусыг хичээхийг уриалж байна. Надад амьтны тусыг бүтээх дотоод, гадаад зохилдох нөхцөл бүрдсэний дээр дээдийн номыг хамгаалагч номын сахиусууд ч тусалсаар ирсэн билээ.”
“Миний хэлэхийг хүссэн зүйл минь энэ юм. Та бүхэнд баярлалаа.”
Дээрхийн Гэгээнтэн Зүглаг Хан дуганаас гарч гольфын тэргэндээ суун өргөөнийхөө зүг залрав. Энэ зуураа Дээрхийн Гэгээнтэн цугласан олны зүг инээмсэглэн мэндчилж байлаа.
