Ванкувер, Канад — 2006 оны 9-р сарын 11 (Крэйг МакКаллок / Tolerance.ca).
Канадын парламент нэгэн дуугаар санал нэгдэн Бурханы шашны 72 настай Дээрхийн гэгээн Далай ламд хүндэт иргэний өргөмжлөл олгосны дараахан тэрээр Канадын баруун эргийн хотод айлчиллаа.
Энэхүү шийдвэр болон түүний айлчлал нь БНХАУ-ын Засгийн газрын хүчтэй эсэргүүцэлтэй тулгарчээ. Энэ оны эхээр Бээжингийн Элчин сайдын яамны нэг төлөөлөгч түүнийг “хоёр үзэлтэн” хэмээн нэрлэж, хүндэт өргөмжлөл авах эрхгүй гэж мэдэгдэж байсан. Харин энэ долоо хоногт тэрээр Далай ламд олгосон хүндэт иргэншил болон түүний айлчлал нь Канадын нэр хүнд, Хятадтай харилцах харилцаанд сөргөөр нөлөөлнө гэж мэдэгдлээ.
Ванкуверын хотын захиргаанд болсон хэвлэлийн бага хурал дээр Далай лам үүссэн хүндрэлд уучлал хүссэн ч Канадын засгийн газарт томоохон үр дагавар гарахгүй болов уу хэмээн гадарлаж байна.
“Өмнө нь, Норвегид айлчлах үед, мөн зарим удирдагчидтай уулзахад, Хятад улс маш хүчтэй эсэргүүцэл илэрхийлж байсан. Гэхдээ дараа нь төдийлөн их үр дагавар гараагүй. Би үнэхээр ойлгохгүй байна. Би хаана ч очсон тодорхой хэмжээний хүндрэл үүсдэгт би ихэд харамсдаг. Гэвч энэ миний буруу биш байгаасай гэж найдаж байна.”
Далай лам Канадын хүндэт иргэн цолыг хүртсэн гуравхан хүний нэг юм. Үүнээс өмнө энэхүү хүндэт өргөмжлөлөө Шведийн дипломат Рауль Валленберг болон Өмнөд Африкийн ерөнхийлөгч асан Нельсон Мандела нар хүртэж байсан билээ.
Төвөд шашны тэргүүн 18 өдрийн хугацаанд үргэлжлэх Хойд Америкийн айлчлалаа Ванкувер хотын захиргаанд хийсэн албан ёсны угталтаар эхлүүллээ. Ванкуверт байх хугацаандаа тэрээр хотын төвд байрлах “Далай Ламын Энх тайван ба Боловсролын Төв”-ийг албан ёсоор нээх ба мянга мянган иргэдэд зориулан төрөл бүрийн сэдвээр лекц уншиж, мөн Ванкувер дахь төвд иргэдтэй уулзалт хийх юм. Энэхүү Төвийг 2009 он гэхэд бүрэн дуусгаж, улс төр, шашны нөлөөнөөс ангид байлгах зорилготой бөгөөд зохион байгуулагчид энх тайван, судалгаа, харилцан ярилцаа, хэлэлцээрийг дэмжин хөгжүүлдэг төв болгохоор зорин ажиллаж байна.
Далай лам сүүлд 2004 оны 4-р сард Ванкуверт айлчилж байсан бөгөөд тэр үед Төвдийг тусгаар улс болгох нь түүний зорилго биш, харин Хятадын бүрэлдэхүүнд утга учиртайгаар оршиж чадах бодит автономи эрхийг хүсч буйгаа мэдэгдсэн юм.
Ванкувер дахь үйл ажиллагаагаа дуусгаад, тэрээр даваа гарагт Лос Анжелес, Денвер, Нью-Йоркийн мужийн хэд хэдэн хотуудаар аялж, дараа нь 9-р сарын 25-нд Энэтхэгийн Дарамсала руу буцах хуваарьтай.
