Нагано, Япон — 2010 оны 6 дугаар сарын 21 (Төвөд Хаус, Япон): Өнөөдөр Далай лам 1962 онд байгуулсан нэгэн ступад зочиллоо. Энэхүү ступа нь 1913 онд Төвөдөд очиж арван жилийн турш суралцан, XIII Далай ламын үед олон тооны буддын судар бичгийг Японд авчирсан Японы лам Вэн Тада Токаны дурсгалд зориулан босгосон юм.
|
| His Holiness visits a stupa In Nagano, Japan. Photo/Tenzin Choejor/OHHDL |
Үүний дараа Далай лам Сайхожи сүмд зочилж, шинээр бүтээн босгосон найман фут өндөр Амитабха Бурхан (Од Падмэ)-ийн хөргийг адислан тахив. Уг хөшөөг санаачлагч нь Их хамба Канеко агсан бөгөөд Дээрхийн гэгээн урлагийн мастер Калсан ла болон түүний багийнхан бүтээжээ. Адислах ёслолын үеэр Дээрхийн гэгээн Далай лам хэлэхдээ:
“Бид бүгд Бурхны хутагт хүрэх мөн чанартай. Гэхдээ Бурхан болох нь хүний өөрийн чармайлт, дадлагын үр дүнд бий болдог зүйл. Энэ нь Бурхан гаднаас хийж өгдөг, зөвхөн залбиралд найдаад олддог зүйл биш” хэмээн айлдав.
Сайхожи сүмийн зохион байгуулсан айлдварын үеэр Далай лам сүмийн цогцолборт цугласан гурван зуу гаруй лам хуврага болон олон нийтэд “Хутагтын дөрвөн үнэн”-ий талаар ном айлдав.Дөрвөн үнэн-ий гол агуулгыг тайлбарлаж, түүний утга учрыг зөв ойлгох нь ямар чухал болохыг дэлгэрэнгүй өгүүлэв. Өдөр тутмын бурхны шашны дадал үйлийн талаар зөвлөн хэлэхдээ, Зүрхэн судрыг унших, залбирал үйлдэх нь сайн боловч үүнээс ч илүү чухал нь судар номыг судалж, түүний жинхэнэ утгыг ухаарч ойлгох явдал гэдгийг онцоллоо.Тэрээр,
“Мунхаглал залбирлаар арилдаггүй. Мунхаглалыг зөвхөн түүнийг танин мэдэж, үндсээр нь тасалж байж арилгана. Үнэн мөн чанарыг харж ойлгохын тулд зөв ухаарах шаардлагатай”хэмээн тайлбарлав.
|
| His Holiness the Dalai Lama giving a teaching at the Saihoji Temple in Nagano, Japan. Photo/Tenzin Choejor/OHHDL |
Оролцогчдын нэг нь буддын шашныг судлахад ямар хэл хамгийн тохиромжтой талаар асуухад, Далай лам хариулахдаа өөрийн хувьд төрөлх хэл болох төвд хэл хамгийн нийцтэй гэдгийг тэмдэглэв. Тэрээр үргэлжлүүлэн:“Наландагийн Санскрит уламжлалын буддын шашныг судлахын хувьд төвд хэл нь хамгийн баялаг, хамгийн төгс хэл юм. Шантаракшита, Нагаржуна, Дигнага, Дхармакирти зэрэг Энэтхэгийн Дээрхийн гэгээн нарын бүтээсэн 300 гаруй эх судрыг төвөд хэлнээ орчуулсан байдаг. Ийм хэмжээний орчуулга, эх сурвалжийн баялаг бусад хэлнээ байхгүй” хэмээн онцлов. Залуу оролцогчийн “Япон улс дэлхийн энх тайванд хэрхэн хувь нэмэр оруулж болох вэ?” гэсэн асуултад хариулахдаа Далай лам Япон улс дайны үед ихээхэн зовлон бэрхшээл туулсан тул энх тайвны хөдөлгөөнийг тэргүүлэх боломж, ёс суртахууны давуу байр суурьтай улс гэдгийг онцлов.
Тэрээр,“Дэлхий нийт зэвсэг хураах тухай ярьж байна, энэ бол сайн хэрэг. Гэхдээ үүнээс ч илүү чухал зүйл бол ‘дотоод зэвсгээ хураах’ юм. Үзэн ядалт, уур уцаар, хуваагдлыг дотроосоо тайлах энэ үйл хэрэгт та бүхэн японы залуучууд дэлхийг манлайлах шаардлагатай” хэмээн хэлэв.Өдрийн хичээлийн дараа Далай лам төлөөлөгчдийн хамт Каназава хот руу мордов. Тэнд хоёр мянга гаруй сүсэгтэн олонд зориулан “Зүрхэн судар”-ыг айлдахаар төлөвлөсөн бөгөөд уг айлдварыг Японы буддын шашны Бусшокай байгууллага зохион байгуулжээ.
