Бодгаяа, Бихар, Энэтхэг - Өглөөний нартай хөх тэнгэрийн дор Дээрхийн гэгээн Далай лам төвөдийн хийдээс мордож, Махабоди суварга хүртэлх замыг туулав. Өнөөдөр тус газар Нимава уламжлалын “Их ерөөл” эхэлж буй тул Дээрхийн гэгээн бээр Бодгаяад байх үедээ гурав дахь удаа суваргад мөргөж байгаа нь энэ юм. Далай лам суваргыг тойрон хүрээлсэн чулуун хашлагын баруун хэсэг дэх Бодь модны хажуугаар орж, дотоод сүмийн ариун өргөөнд хүрэн, Бурхан багшийн шүтээн дүрд мөргөн, зул асаав. Үүний дараа хашлагын дагуу эгнэн зогссон сүсэгтнүүд рүү инээмсэглэн даллан мэндчилж, гороолон, очирт суурин болон Бодь модны эсрэг талд суудлаа эзэллээ. Түүний зүүн гар талд Катог Гэцэ ринбүүчи тэргүүт лам нар, баруун гар талд нь одоогийн болон өмнөх Гандан ширээт лам нар суусан байв. Тэдний өмнө арван дөрвөн Далай ламын дүр бүхий хоёр танка зураг залжээ.
Махабоди суварга, Бодь модны дэргэд залбиралд оролцож буй Дээрхийн гэгээн Далай лам. Бодгаяа, Бихар, Энэтхэг. 2018.01.17. Гэрэл зургийг: Тэнзин Чойжор.
Энэхүү үргэлжилж буй Залбирлын фестивальтай холбогдуулан Намжал хийд Далай ламын шүтээн дамжлагад зориулсан залбирал, магтаалын эмхэтгэлийг зохион байгуулжээ. Эдгээр залбирлууд дараах байдлаар өрнөв. Бурхан багшид зориулсан “Гурван хэсэгт өдрийн тутмын магтаал”-аар эхэлж, Богд Зонховын “Шүтэн барилдлагын магтаал”, Бурхан багшид талбисан “Үнэний хэнгэрэг” хэмээх залбирал, “Наландрын 17 их бандидад өргөсөн магтаал”, Трулшик ринбүүчийн “Сэтгэл оюуны үүлэн охь”, Авалокитешварагийн дүр дамжлагыг тоймлон дүрсэлсэн “Бурхад ба бодьсадва нарт угаал өргөх залбирал”, “Үүлэн тахил”, “Ерөөлийн хаан” буюу Самандбадрын залбирал, “Төвөдийн номын сахиусуудыг дуудаж залбирахуй”, “Ухаантнуудын үнэн үгсийн дуу” шашны урсгал хоорондын эв нэгдэл, ном сургаал дэлгэрэхийг хүссэн залбирал, “Үнэн үгс” мөн Бурхан багшийн “Шашин дэлгэрэхийн ерөөл” тэргүүтнийг уншив.
Махабоди суваргын хажууд бодь модны дэргэд Дээрхийн гэгээн Далай ламтай хамт залбиралд оролцохоор цугласан сүсэгтнүүдийн ерөнхий байдал. Бодгаяа, Бихар, Энэтхэг. 2018.01.17. Гэрэл зургийг: Мануэл Бауэр.
Залбирал, уншлагын төгсгөлд Дээрхийн гэгээн өөрийн зохиосон доорх залбирлыг уншлаа:
“Өнгөрсөнд буруу сэдлээр Буддын сургаалд дайсагнасан,
Ил, далд муу санаат бүхий амьтдын үйл хөдлөлийг
Гурван эрдэнэ (Бурхан, ном, хувраг)-ийн үнэн хүчээр
Үндсээр нь таслан зогсоох болтугай”.
Дараа нь Дээрхийн гэгээн гол хийддээ эргэн ирж, Вьетнамын өнцөг булан бүрээс цугласан 170 мэргэжилтэнтэй уулзлаа. Далай лам тэдэнд хандан:
“Та ямар ч ажил хийж байсан тэр нь сайн муу байхаас бус таны сэдлээс л хамаардаг. Хэрэв хүн төвт, зөвхөн өөрийгөө бодсон сэтгэлтэй байвал багш байх нь гаднаасаа сайхан харагдаж ч бодит байдал тэс өөр байж мэднэ. Бурхан багш үргэлж сэтгэлийг цэвэршүүлэх хэрэгтэйг айлддаг байсан. Тиймээс бидэнд ямар сэтгэл тус дэм болж, алийг нь арилгах ёстой вэ гэдгийг судлах нь чухал” хэмээн айлдав.
Бодгаяа хот дахь төвөдийн хийдэд Вьетнам улсаас ирсэн мэргэжилтнүүдтэй уулзаж буй Дээрхийн гэгээн Далай лам. Бодгаяа, Бихар, Энэтхэг. 2018.01.17. Гэрэл зургийг: Тэнзин Чойжор.
“Уур хорслоос үүдэлтэй сэтгэл, оюуны хямрал нь дотоод амар амгаланг алдагдуулдаг. Эрдэмтдийн судалгаанууд ч үргэлжилсэн их уур, айдас нь дархлааг сулруулдаг гэдгийг нотолдог. Уур уцаараа дарахын тулд тэвчээртэй агаад хүлээцтэй байх хэрэгтэй. Хамгийн үр дүнтэй арга бол энэрэнгүй, дулаан сэтгэлийг төлөвшүүлэх явдал юм. Түүнчлэн бид бүгд адилхан хүмүүн гэдгээ ухаарах нь нэн чухал. Өөрийгөө бусдаас онцгой биш, бусадтай ижил эгэл жирийн нэгэн гэж боддог тул хэнтэй ч арьс өнгө, шашин шүтлэг, улс орон үл хамааран адилхан ханддаг.
Буддистууд дахин төрөлтөд итгэдэг. Ирээдүйн сайн төрөлд хүрэх түлхүүр бол одоогийн амьдралаа утга учиртай, бусдад хоргүй, ач тусыг хүргэн амьдрах явдал юм” хэмээн айлдлаа.
Англи хэлнээс орчуулсан Т.Ялгуун